مصاحبه دکتر حسین مرادی با شبکه خبر در مورد تضمین‌چی
چرا حضور تضمین‌چی اهمیت دارد؟
مجری: قرارداد هوشمند چیست و چگونه می‌تواند خرید و فروش در فضای مجازی را که ذاتاً ناامن است، در امنیت قرار دهد؟
از فرمایش شما من وام می‌گیرم. همین که می‌گویید این فضا ناشناس است. ترس ما از ناشناخته‌هایمان ایجاد می‌شود. ما سازوکاری در دنیا داریم که مردم به راحتی می‌توانند به خرید و فروششان برسند و این معاملات براساس این آرامش و امنیتی که وجود دارد رونق پیدا می‌کند. خب در ایران تا به حال به این فکر نشده بود و شرکت‌هایی که وجود دارند صرفاً به عنوان پلتفرم آگهی یا فروشنده‌هایی که از طریق درگاه‌های پرداخت کارشان را پیش می بردند، توانسته بودند تجارتشان را به پیش ببرند.
این فرآیند باعث شده بود که کسانی که دسترسی به بازارهای بزرگ ندارند و شناخته شده نیستند از دسترسی به این بازارها باز بمانند. می‌خواهم ساده‌تر بکنم: قرارداد هوشمند چیزی نیست جز اینکه به یک مغز هوشمند دستور می‌دهد «چه»، «کِی» و «چگونه». من و شما قرار خرید و فروش یک عینک را می‌گذاریم. قیمت را تعیین می‌کنیم، زمان تحویل سه روز دیگر، محل تحویل درِ منزل شما.
این همه اتفاقی است که این پردازنده مدیریتش می‌کند. شما به عنوان خریدار مبلغی را واریز می‌کنید پول در حساب منِ فروشنده مسدود است تا زمانیکه شرایط قرارداد برقرار شود. زمانیکه برقرار شد، به صورت اتوماتیک، بدون هیچ محدودیتی پول در حساب فروشنده آزاد می‌شود و خریدار کالایی که می‌خواستی را خریده و همه به چیزی که می‌خواستند رسیده‌اند.
یکی از مشکلاتی که وجود دارد وقتی از یک سایت واسط خرید می‌کنید. سایتی که تبلیغ‌نامه است. مثلاً یخچالش را برای فروش گذاشته. به شما می‌گوید مبلغی را بیعانه بریزید تا کالا برای شما ارسال بشود. چه ضمانتی هست که وقتی پول را ریختید گوشی را خاموش نکند؟
این پرداخت بر چه اساسی شکل می‌گیرد؟ یک قرارداد هوشمند براساس توافق خریدار و فروشند در بستر آنلاین صورت می‌گیرد. برای ما راجع به این بستر صحبت می‌کنید؟
ما ابتدا به خاطر اینکه همه اقشار جامعه با هر سنی و هر معلوماتی که نسبت به فضای آنلاین هستند. من با فضای مجازی خیلی موافق نیستم الان زندگی‌های ما دارد وارد این فضا می‌شود. بنابراین این فضا واقعی است. در این بستر آنلاین، ما بنا را بر این گذاشتیم که هر کسی با هر معلوماتی که دارد بتواند در آن تجارت انجام دهد. من مثالی دارم: «به گونه‌ای باشد که خانم ۶۰ ساله بتواند با آن کار بکند و راحت باشد». کاربرپسند باشد. نکته‌ای که هست با چند اتفاق ساده که شامل زمان تحویل، قیمت کالا نحوه تحویل و کیفیت کالا براساس ادعای فروشنده است، قرارداد بسته می‌شود.
این نرم‌افزار منافاتی با اینکه شما در کدام پلتفرم کالا را انتخاب کردید، ندارد. معامله‌ات را بیا از طریق این سامانه امن کن. در خصوص بیعانه فقط اینطور نیست که بیعانه‌ای جهت خرید کالا گذاشته شود. با توجه به نوسانی که وجود دارد، شما می خواهید یک قیمتی را ثابت نگه دارید. می‌خواهید با فروشنده توافقی کنید. این توافق را در قالب یک قرارداد بیعانه در بستر همین اپلیکیشن جاری می‌کنید. این چیزی است که واقعا در ایران وجود ندارد و برای اولین بار اتفاق می‌افتد. شما قرار بیعانه می‌گذارید. بیعانه را پرداخت می‌کنید و شرایط بیعانه هم توسط یک قرارداد کنترل می‌شود.
من تاکید می‌کنم که این بستر بسیار ساده و بسیار ساده طراحی شده است. من عرض کنم ما چرخ را از اول اختراع نکردیم. ایرانی کردیم، بومی کردیم و به شدت ساده‌سازی شده است.
در واقع پول را از خریدار می گیرید، در حساب فروشنده بلوکه می‌شود تا در نقطه‌ای خریدار اعلام دریافت کالا می‌کند و پول واریز می‌شود.
ببینید اینجا یک «باگ» هست. باز خریدار احتمال دارد به هر دلیلی از تحویل گرفتن کالا خودداری کند و به هر ترتیب مغایرتی پیش بیاید. ما این کار را برون بسپاری کردیم. مجموعه‌های بزرگ پستی در کشور هستند که صاحب تجربه هستند که در هر لحظه قابل رهگیری باشد. منِ فروشنده که کالا را تحویل دفتر پستی، یا مأمور پست دادم، خریدار بتواند این کالا را رهگیری کند که کجاست و ارسالش در چه مرحله‌ای است.
من بتوانم ببینم این کجا است؟ در چه شهری است؟ تحویل پست است؟ چه ساعتی تحویل داده می‌شود؟ و لحظه‌ای که تحویل خریدار شود آخرین لحظه معامله است. این پول به حساب خریدار، بر اساس تأیید خریدار و مامور پست، واریز می‌شود.
و در مورد بیعانه هر کدوم نقض کنند پول به حساب طرف مقابل واریز می‌شود؟
ببینید دقیقاً تمام این شرایط طبق آن قرارداد هوشمندی است که ابتدا عرض کردم. اما نکته جذاب دیگری که در اینجا وجود دارد فرآیندهایی است که از انجام پولشویی جلوگیری می‌کند. براساس APIهایی که وجود دارد، پول از حساب هر عضوی واریز شود، قطعا حسابشان مال خودشان است و پولی که واریز می‌شود از حساب خودشان است. اگر قرار شود پولی بازگردانده شود، به حساب همان شخص بازگردانده می‌شود.
در واقع شما یک سیستم احراز هویت دارید که به بانک‌های اطلاعات داخل کشور وصل است و احراز هویت انجام می‌شود. یک وقت بحث کلاهبرداری است. یک کلاهبردار پولی را به حساب شما واریز می‌کند و پول کلاهبرداری به حسابتان واریز شده. شما نمی‌دانید این پول، پول کلاهبرداری است. یک کلاهبردار از حساب دیگران پول به حساب شما می‌ریزد. اتفاقی که می‌افتد، شما شریک جرم حساب می‌شوید. احراز هویت اینجا کمک می‌کند تا کلاهبرداری پیش نیاید. انتصاب هویت به تراکنش مالی فکر نمی‌کنم کار ساده‌ای باشد.
ببینید این اصلاً پروسه عجیبی نیست. این اطلاعاتی است که در اختیار شرکت‌ها قرار می‌گیرد. ما هم برای آنکه بحث شفاف‌سازی تراکنش‌های مالی است، از این خدمات استفاده می‌کنیم.
